Türkiye, fındık üretimi bakımından dünyada ilk sırada yer alıyor.
Fakat fındık üretiminde yapılan bazı uygulamalar, zaman zaman verimsizliğe neden olabiliyor.
Fındık kozalak akarları, verim düşüklüğüne neden olan zararlı etmenlerin başında geliyor.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sebahat Sullivan da kozalak akarlarının fındık verimini düşürdüğünü ve kozalakların kışın yapraksız dönemde, koparıp yere atılması gerektiğini ifade ederek açıklamalarda bulundu.
“ÇİFTÇİLERİN DİKKATLİ OLMASI GEREKİYOR”
Fındık yetiştiren ülkeler arasında Türkiye fındık üretimi bakımından ilk sırada yer almasına rağmen birim alandan elde edilen verim oldukça düşük olduğuna dikkat çeken Sullivan, “Ülkemizde verim düşüklüğüne neden olan en önemli zararlı etmen fındık kozalak akarlarıdır. Milimetrenin onda biri kadar büyüklükte olan, gözle görülmeyen bu canlılar meyve verecek gözlerde ‘kozalak, mantar veya gül’ diye adlandırılan anormal oluşumlara neden olmalarının yanı sıra, tomurcuk dökümlerine de neden olarak sürgünlerde kurumalar, çalılaşmalar meydana getirmekte ve verimi doğrudan etkilemektedirler. Özellikle bu zararlıya karşı hassas olan tombul, mincane ve uzunmusa çeşitlerinde yüzde 70’lere varan zarar görülmektedir. Bahçelerinde bu çeşitleri bulunduran çiftçilerin bu zararlıyla mücadelede daha dikkatli olması gerekmektedir.” dedi.
“KOPARIP YERE ATILMALI”
Fındık kozalak akarlarına karşı mekanik ve kimyasal mücadele olmak üzere iki tip mücadele yöntemi uygulandığını söyleyen Sebahat Sullivan, şöyle konuştu:
Kış mevsiminde veya bahar başlangıcında kozalakların toplanıp atılması yöntemi olan mekanik mücadele, kozalak akarlarına karşı oldukça etkili bir yöntemdir ve mutlaka yapılmalıdır. Kozalaklar, kışın yapraksız dönemde, özellikle de şubat sonu ve mart başlarında daha belirgin hale geldikleri bu zamanda koparıp yere atılmalıdır. Son yıllarda fındık yetiştirilen tüm illerde zararlının yoğunluğu oldukça artmış kışın akarın püslerdeki (erkek çiçek) ve karanfillerdeki (dişi çiçek) zararından dolayı çok fazla sayıda püs ve karanfil kuruması görülmüştür.
“MÜCADELEYE DEVAM”
Püsler kuruduğunda ise yeterli tozlaşma olamamaktadır. Hem yeni oluşan meyvelerde hem de sürgün tomurcuklarında döküme neden olmaktadır. Püslerin, karanfillerin, yeni oluşan meyvelerin ve de tomurcukların dökülmesi sonucu sürgünlerde uç kurusu meydana gelmektedir. Fındıklarda görülen uç kurusu zararının en büyük nedeni fındık kozalak akarlarıdır ve bu akarların meyve gözlerini kozalağa çevirdikleri, bu gözler normal gelişselerdi her birinin bir çotanak olacağı unutulmamalıdır. Ayrıca, kozalaklar fındık filiz güvesi larvalarının da kışlama yerleridir. Sayılan bu nedenlerden dolayı yoğunluğun olduğu bahçelerde bu zararlıya karşı mutlaka mücadele yapılması gereklidir.
